Бронх демікпесі – балалар мен ересектерде диагностикаланатын созылмалы ауру. Ол тұншығудың мерзімді ұстамаларымен бірге жүреді. Ұстама кезінде науқасқа шұғыл түрде медициналық препаратпен ингаляция жасау қажет.

Балалардағы бронх демікпесі алдын-ала болжауға болмайтын салдармен қауіпті, себебі бала ұстаманың басталуы мен тыныс алудың асқынуы туралы уақтылы хабарлай алмауы мүмкін. Егер нәрестеде бронхоспазм қалыптасса, не істеу керек? «Бала демікпесі» диагнозы қойылған баланы қалай емдеу керек және ұстамалардың жиілігін қалай азайтуға болады – бұл мақалада осы мәселені қарастырамыз.

Бронх демікпесі: белгілері

Бронх демікпесі немесе БД – тыныс алу жолдарының бұлшықеттерінің қабынуы мен спазмымен бірге жүретін бронхопульмональды жүйенің ауруы. БД созылмалы ауру болып саналады. Осы диагноз қойылған балаларда бронхопульмональды эпителийдің созылмалы баяу қабынуы дамиды. Мерзімді түрде жағдайдың күрт нашарлауы, тұншығу ұстамалары туындайды.

Шабуыл кезінде бронх эпителийі айтарлықтай ісінеді және шамадан тыс шырыш шығарады. Бұл жағдайда эпителийдің қабырғалары үлкейіп, тыныс алу жолдары тарылады. Осылайша, бронхиалды обструкция туындайды, бұл спазмодикалық өту жолдарының тарлығынан тыныс алу қиын болатын жағдай. Бала «қатты» дем алады, жөтеле алмайды, жөтелдің өзі «үру» түрінде болады.

Егер балалар демікпесінің ұстамасы ұзаққа созылса, мүшелерді оттегімен қамтамасыз ету бұзылады. Ішінара гипоксия пайда болады, онда жүрек соғысы жылдамдайды, дүрбелең қорқынышы пайда болады. Организмде биохимиялық процестер бұзылады.

Бронх демікпесінің ұстамасы: не істеу керек

Балалардағы бронх демікпесінің басталуын анықтауға болатын белгілер:

• Ысқырған тыныс - тыныс алу және дем шығару «ысқырған» дыбыстармен, кеудеден шыққан дыбыстармен бірге жүреді.
• жөтел қатты, бірақ «үру» түрінде және өнімсіз, бұл арада бала өте аз мөлшерде шырышты шығарады.
• Кеудедегі қысу сезімі.
• Тыныс ырғағының бұзылуы - ентігу.

Ұстама кезінде тыныс алу жолдарын аэрозоль беродуалы, эуфиллин арнайы препараттарымен ингаляциялау керек. Дәрі-дәрмектерді ингаляциялау бұлшықеттерді босаңсытады, бронхоспазмды жеңілдетеді, балаға еркін дем алуға, жөтелуге мүмкіндік береді. Алайда, қиын жағдайларда жедел жәрдем шақыру керек.

Балалар демікпесі: себептері

Егер бала улы заттармен және аллергендермен үнемі байланыста болса балалардағы БД дамиды. Демек, БД даму себептері:

• Аллергендерді жұту (тозаң, көмір пешінің түтіні, бөлме қабырғасы саңырауқұлақтарының споралары, жастықтан шаң кенесі, жүн шаңы, тұрмыстық химиялық ағартқыш және т.б.).
• Дәрілік заттарға немесе химиялық препараттарға аллергиялық реакция-дәрілерді ұзақ қабылдау кезінде қалыптасады.
•  «Балалардың» пассивті темекі шегуі  – темекі шегетін ата-аналармен бірге темекінің түтінімен улану.

Осы факторлардың әсері иммундық жүйені әлсіретеді, демікпенің дамуына жағдай жасайды. Бронхтардың эпителиінің жай ағымдағы қабынуын қалыптастырады.

Демікпе ұстамасының триггерлері

Балалардағы тұншығу ұстамалары «қоздырғыш» факторлармен байланысқа түскен кезде пайда болады:

• Стресс – емтихан, қорқыныш, ауыр алаңдаушылықтар, балалардың жанжалдары.
• Вирустық инфекция және дененің жоғары температурасы – ЖРВИ көбінесе бронхит және қабынулармен қиындайды. Аллергиялық балалардағы бронхит «обструкция» деп аталатын, өкпенің құрысуына әкеледі. Жиі обструкциялар астматикалық аурудың пайда болуына әкеледі.
• Кейбір дәрі-дәрмектер ұстаманың қоздырғышы болуы мүмкін. Олардың арасында-парацетамол, анальгин, аспирин.
• Физикалық жүктеме.
• Суық ауа.

Жыл сайын БД диагнозы қойылған балалардың саны артып келеді. Дәрігерлер мұны экологиялық жағдайдың нашарлауымен, өндірістік шығарындылармен, автомобиль газдарымен, гербицидтермен созылмалы уланумен байланыстырады. Уытты факторлар аллергияның дамуына жағдай жасайды. Оның салдарынан ағзаның атипті реакциясы қалыптасады, мысалы, тыныс алу жолдарының спазмы және бронх тұншығуы секілді түрлер.

Тағы айта кетерлігі: дәрігерлер балалардағы БД диагнозы 90% жағдайда атопиялық дерматитпен немесе аллергиялық ринитпен бірге жүретінін растайды. Бұл аллергиямен ауыратындардың бронх обструкциясына бейімділігі туралы айтады.

Балалардағы БД емдеу

БД диагнозы қойылған балаға міндетті түрде ұстаманың алдын алу мен емделу қажет. Емдеу жүргізілмесе  асқынулар пайда болады. Әрбір ұстама сайын жағдай нашарлайды. Ұстамалар неғұрлым ауыр схемалар бойынша жүреді. Сонымен қатар, жиі тұншығу психоэмоционалды жағдайды бұзады, ақыл-ой дамуын тежейді.

Бронх демікпесін емдеуді дәрігер тағайындайды. Бірқатар дәрі-дәрмектерді үнемі қабылдау керек, бірқатарын – симптоматикалық түрде, ұстамалар пайда болған кезде қабылдайды. Маңызды: БД диагнозы бар балаларға вирустық және бактериялық инфекцияларды дәрігердің бақылауымен емдеу керек.

Аурудың алдын алу: ең тиімді әдістер

Балалар демікпесі аллергия болған кезде, иммунитеттің төмендеуінде, жиі вирустық инфекцияларға ұшыраған кезде дамиды. Сондықтан аурудың ұстамаларының алдын-алудың ең тиімді әдісі -иммунитетпен жұмыс істеу, физикалық және эмоционалды денсаулықты нығайту.

Иммундық реакциялардың дамуы үшін негізгі фактор - дұрыс тамақтану. Дәрумендерді күнделікті қабылдау аясында иммунитет жақсарады, инфекциялар жиілігі төмендейді. Аурулар мен бронх ұстамалары азаяды, оңай өтеді.

Қандай дәрумендер иммундық реакцияны күшейтеді? Қоңыр балдырлардан жасалған «Доромарин» витаминдік кешені - бронх ауруларын емдеу үшін  және оның алдын-алу үшін қолданылады. Бұл препарат:

• Құрамында балалар денсаулығына қажетті A, B, C, D, E дәрумендерінің, минералдардың, полисахаридтердің, микро-макроэлементтердің толық кешені бар.
• 100% табиғи құрам, химиялық компоненттері жоқ. Сондықтан аллергиялық реакциялар, бөртпелер тудырмайды.
• Құрамында тәуелділікті тудыратын компоненттер жоқ.

Препараттың сапасы Ресей Федерациясының Биотикалық Денсаулық Орталығында жүргізілген зерттеулермен расталады.

Бронх демікпесі диагнозында Доромарин дәрумені кешені қалай жұмыс істейді:

• Ағзаны балалар инфекцияларының түрлерінен, вирустық және бактериялық инфекцияларға төзімділігін күшейтеді.
• Тыныс алу жолдарының эпителийін түзетін аденоидтердегі қабыну реакциясын жеңілдетеді.
• Балаларды конвульсиялық реакциялар мен құрысулардан босатады.
• Авитаминозды емдейді.
• Жүйке жүйесінің жұмысын, психоэмоционалды жағдайды қалыпқа келтіреді.

Суық мезгілде «Доромарин» дәрумендерін қабылдау нәтижесінде баланың жалпы аурулары азаяды. БД диагнозы бар жағдайларда ұстамалардың санын азайтады. Баланың стресске төзімділігі, жалпы жағдайы, иммунитеті жақсарады.