Гемоглобин деңгейінің төмендеуіне байланысты (hemoglobin, Hb, Hgb) — қызыл қан клеткаларының (эритроциттердің) құрамына кіретін арнайы ақуыз — балада өмірлік энергияның төмендеуі, әлсіздік, ұйқышылдық, летаргия, терінің бозаруы, есте сақтау қабілетінің нашарлауы мүмкін. Мұндай белгілер анемияға тән, және ол өсіп келе жатқан адамның физикалық және психикалық дамуына теріс әсер етуі мүмкін. Сонымен қатар, гемобелоктің төмен деңгейі иммунитеттің айтарлықтай әлсіреуіне әкеледі.

Бүгін біз гемоглобин концентрациясын арттыруға көмектесетін қол жетімді және тиімді құралдарды қарастырамыз.

Балаларға арналған қандағы гемоглобин деңгейінің нормасы

Бүкіл ағзаның үйлесімді жұмысын қамтамасыз ететін қанның құрамындағы темірі бар ақуыз мөлшері қан анализімен анықталады. Қызыл қан пигментінің деңгейі науқастың қызыл қан клеткаларының санын жанама өлшеу болып табылады. Қандағы қызыл денелердің саны да, гемоглобиннің мөлшері де әртүрлі болуы мүмкін.

Балалардың жасы, баланың денесінің жеке ерекшеліктері, әртүрлі патологиялар қандағы темір бар заттардың мөлшеріне әсер етеді. Оның деңгейінің төмендеуі - ағзаның темір тапшылығы туралы сигналы. Деңгей литрге грамммен өлшенеді (г/л).

Кесте. Баланың жасы және гемоглобин нормалары (Hgb)

Жасы	Қан бірлігіне Hgb нормасы (г/л)
0-14 күн	145-215
14 күннен-1 ай	107-180
1-2 ай	100-130
2-3 ай	90-140
3-6 ай	95-135
6-12 ай	105-140
1-2 жас	105-145
3-6 жас	110-150
7-12 жас	115-150
13-15 жас	115-160
16-18 жас	117-166

Қандағы гемобелоктың нормадан ауытқуы белгілі бір аурудың көзі емес, оның салдары екенін ескеріңіз. Оның деңгейін (концентрациясын) арттыру үшін ағзадағы бұзылулардың себептерін анықтау керек. Олар әр түрлі болуы мүмкін - теңгерімсіз тамақтанудан бастап ауыр патологияға дейін.

Гемоглобин деңгейінің жоғарылауы және төмендеуі: неге пайда болады, қалай тануға болады

Гемобелоктың концентрациясының жоғарылауы да, төмендеуі де әл-ауқатқа теріс әсер етеді.

Гемоглобиннің жоғарылауының себептері мен белгілері

Егер сүйек кемігінде тым көп эритроциттер пайда болса (полицитемия вера) гемоглобин деңгейі көтерілуі мүмкін. Сондай-ақ, келесі жағдайларда эритроциттердегі нормадан асатын ақуызды байқауға болады:

• өкпе аурулары;
• жүрек патологиясы;
• бүйрек ісіктері;
• туа біткен ағзалардың ауытқулары;
• дегидрадация және т. б.

Бастапқы кезеңдерде өсіп келе жатқан гемобелоктің белгілері әрдайым байқалмайды. Емдеудің болмауы балада перифериялық цианоздың дамуына әкелуі мүмкін. Бұл жағдайда еріндердің, саусақтардың ұштарында тері көк түсті болады. Ұлпаларда оттегінің жетіспеушілігі туындаған балалар назары шашыраңқы болады, жаңа білімге деген қызығушылығы болмайды. Олардың көру және есту қабілеті нашарлайды, аяқ-қолдары дірілдейді, көгеруге бейімділік пайда болады, беті қызғылт түске ие болады.

Гемоглобиннің төмендеу себептері мен белгілері

Қандағы гемоглобин концентрациясының төмендеуі баланың ағзасына келесілердің жеткіліксіз қабылдаумен және/немесе толық емес сіңірілуімен байланысты болады:

• белоктар (жануарлар мен өсімдіктерден келетін);
• темір;
• витаминдер (әсіресе B12);
• микроэлементтер.

Егер баланың денесінде кейбір заттардың (әсіресе темірдің) жеткіліксіз қоры болса, қызыл қан клеткалары мен ақуыз қосылыстарының түзілуі бұзылса, анемия дамуы мүмкін. Ақуыздың дұрыс қалыптаспауының себептері жиі суық тию болып табылады. Ауру кезінде тағамнан темір толығымен сіңірілмеуі мүмкін.

Балада анемия әлсіздік, шаршау, терінің бозғылт түсі, тәбеттің нашарлауы секілді белгілер тудыруы мүмкін.

Балада гемоглобинді қалай арттыруға болады? Тиімді әдістер

Құрамында темірі бар ақуыз деңгейін жоғарылатудың және сақтаудың ең жақсы тәсілі —  өсіп келе жатқан ағзаны темірдің жеткілікті мөлшерімен және оның сіңуіне ықпал ететін заттармен қанықтыру.

1. Емшекпен емізу - кішкене жастағы балалар үшін темір тапшылығын түзетудің маңызды факторы. Әйел сүті нәрестені жоғары биожетімді түрде темірмен қамтамасыз етіп қана қоймайды, сондай-ақ онымен бірге тұтынылатын басқа өнімдерден темір элементінің сіңуін арттырады. Ана сүтінің құрамына лактоферрин кіреді — арнайы темір байланыстырушы зат.
2. Балалардың тамақтануы біркелкі болмауы керек. Тағамдардың құрамында темірге бай азық-түліктердің болуы өте маңызды.
3. Гематогенді батончик - бұл қан деңгейін жоғарылатудың тамаша тәсілі. Және ол дәмді және қоректігі мол өнім. Емдеуші дәрігер қабылдаудың нормасы мен ұзақтығын тағайындайды.

Күнделікті режим, қолайлы физикалық белсенділік, массаж, ультракүлгін сәуле, қосымша ұйқы және таза ауа баланың гемоглобинін арттыруға көмектеседі. Барлық үйдегі адамдардың денсаулығына толық әсер ететін отбасылық жылы қарым-қатынасты сақтау қажеттілігі туралы да ұмытпаңыз.

Дәрі-дәрмектермен емдеуді дәрігер тағайындайды. Оның кем дегенде ұзақтығы 1 айды құрайды.

Гемоглобинді арттыруға көмектесетін өнімдер

Гемобелок деңгейін арттыруға дәлелденген және қол жетімді өнімдер көмектеседі. Олардың ішінде көшбасшы - анар шырыны. Алайда, ата-аналар оның балғын және табиғилығында 100% сенімді болуы керек.

Балалардың ағзасын темірмен қанықтыруға келесі өнімдер көмектеседі:

• жұмыртқаның сарысы;
• жаңғақтар мен кептірілген жемістер;
• ет (бауыр, жүрек, тіл);
• теңіз өнімдері;
• ботқалар (қарақұмық және күріш, арпа және сұлы, тары);
• көкөністер (қызылша, шпинат, қызанақ, асқабақ);
• жемістер (құрма, айва, алма, қара өрік);
• жидектер (қарақат, көкжидек, мүкжидек).

Тәттіні ұнататындарға халуаны тұтынуға болады. 100 г күнжіт халуасында 50 мг темір, 100 г күнбағыс халуасының құрамында 33 мг темір бар. Кептірілген өрік пен қара өрік, інжір мен құрма, кептірілген алма метаболизм процестерін қалыпқа келтіреді, иммунитетті арттырады және нығайтады, жүрек-тамыр жүйесінің жағдайын жақсартады.

Балаларды Доромарин витаминді кешенімен қуантыңыз. Бұл ойын және оқу үшін энергияны арттырудың оңай жолы. Құрамының тізімінде - Қиыр Шығыс ламинариясы, Трепанг сығындысы, теңіз кальцийі, жеміс шырыны бар. DoroMarine - маусымдық аурулардың алдын-алудың тамаша әдісі.

Препарат құрамында балалардың белсенді өсу кезеңінде қажетті витаминдер, минералдар мен микроэлементтердің бай спектрі бар. Құрамына кіретін A, B, C, D, E витаминдері эритроциттердің түзілуіне ынталандырушы әсер етеді, олардың қалпына келуін арттырады. Педиатрлармен балаларға 3 жастан бастап ұсынылған.

Баланың қанындағы темірі бар ақуыздың деңгейі көбінесе тамақтануға байланысты екенін ұмытпаңыз. Ол әр түрлі ет, көк шөптер, жармалар, көкөністер, жемістерді қамтуы керек. Гемоглобиннің тұрақты деңгейін арттыруға және сақтауға көмектеседі: толыққанды ұйқы, серуендеу, массаж, күнделікті физикалық белсенділік.