Жаңа туған нәрестеге ең дұрыс және пайдалы тамақтану - бұл емшек сүті. Онда үйлесімді даму мен өсу үшін барлық қажетті компоненттер, сондай-ақ нәрестені жұқпалы аурулардан сенімді қорғайтын баға жетпес иммундық денелер бар. Жаңа туылған нәрестенің ішек микрофлорасы жетілмеген, ол бала өскен сайын біртіндеп байытылады. Емшек сүтін қорыту үшін нәрестелерге сүт қантының (лактоза) қорытылуына жауап беретін лактаза ферменті қажет. Егер қандай да бір себептермен мұндай фермент ішекте болмаса немесе ол өте аз болса, лактаза жеткіліксіздігі дамиды.
Лактаза жеткіліксіздігі – бұл не? Түрлері
Лактаза жеткіліксіздігі – бұл нәрестенің ағзасындағы лактаза ферментінің толық немесе ішінара болмауы. Патологияның бірнеше түрі бар, оларға:
- Туа біткен лактаза (LN) – алактазиясы. Бұл жағдайда генетикалық себептерге байланысты ішекте фермент тіпті болмайды. Бұл сирек кездеседі (бірнеше мыңға бір жағдай), бірақ бала туылғаннан кейін бірден байқалады. Негізгі симптом – баланың тез салмақ жоғалтуы. Егер бұл перзентханада орын алса, бала зондтық немесе тамыр ішіне берілетін тамақтануға көшіріледі.
- ЛН өтпелі (уақытша) формасы. Ол лактаза мөлшерінің жетіспеушілігі мен ішек микрофлорасының жеткіліксіздігімен сипатталады. Іштегі ауа, колик, нәжістің сұйыө болуы, диарея – бұл жағдайдың негізгі белгілері. Бұл жиі кездеседі, бірақ бала есейген сайын өздігімен өтеді. Егер емізетін ана дұрыс тамақтанса, өтпелі ЛН баланың айлық жасына дейін өтеді, бірақ кейбір жағдайларда қалпына келтіру кезеңі бір жылға дейін созылады.
- Екінші қайтара ЛН. Бастан өткен ішек ауруларынан кейін дамиды. Ферменттер мен «қажетті» бактериялардың жетіспеушілігі емізетін ананың тиісті тамақтануымен біртіндеп қалыптанады. Балада аурудың барлық белгілері дәрі-дәрмексіз де жоғалады.
Лактаза жеткіліксіздігінің туындау себептері
Лактаза жеткіліксіздігінің негізгі себебі – лактаза ферментінің жеткіліксіздігі. Егер туа біткен балалар патологиясы туралы айтатын болсақ, онда негізгі фактор тұқым қуалаушылықты білдіреді, яғни ауру генетикалық жолмен беріледі.
Өтпелі және қайталама лактаза жетіспеушілігінің себебі болуы мүмкін:
- ананың мерзімінен бұрын босануы және баланың шала туылуы;
- ас қорыту жолдарының аурулары;
- химиотерапия және сәулелік емдеу.
Белгілі бір этносқа жатуы да маңызды рөл атқарады. Лактаза жеткіліксіздігі еуропалық нәсіл өкілдеріне қарағанда азиялықтар мен африкалықтарда жиі кездеседі.
Симптомдары мен белгілері
ЛЖ бар жаңа туған нәресте белгілі бір ыңғайсыздықты сезінеді, ол мазасыздық, көңіл-күйінің болмауы, жиі жылау секілді белгілермен көрінеді. Нәрестеде метеоризм байқалады, іші ісіп кетеді, тамақтанғаннан кейін ол жылай бастайды. Сондай-ақ, ЛЖ салмақтың өсуіне әсер етеді, ЛЖ болған кезде бала дене салмағын қоспайды.
Бала коликпен ауырады, іш қату диареямен ауысады, диарея кезінде нәжіс сұйық болады және жасыл түске ие болады, кейде нәжісте шырыш пайда болады, тіпті қанды қосындылар пайда болады.
ЛЖ агрессивті ағымында нәжіспен туындайтын проблемаларға атопиялық дерматит түрінде пайда болатын тері көріністері қосылады.
Алайда, ЛЖ-мен байланысты коликті әйелдің мәзірінде тыйым салынған тағамдар-ысталған ет, қақталған және ащы дәмдеуіштер, талшықтары бар көптеген тағамдар болған кезде, ананың тамақтануындағы қателіктерден ажырату керек.
- Баланың кез-келген жүйелі мазасыздығы мен үлкен дәрет проблемалары міндетті түрде дәрігердің кеңесін қажет етеді!
ЛЖ белгілерінің алдын-алудың ең жақсы әдісі – дұрыс тамақтану және үнемі медициналық бақылау.
Нәрестенің лактаза жеткіліксіздігімен не істеу керек
Алдымен, нәрестедегі мазасыздық пен нәжістің проблемалары лактазаның жетіспеушілігімен байланысты екенін дәл анықтау керек. Мұны өзіңіз жасау мүмкін емес, сіз емханаға хабарласуыңыз керек. Педиатр нәжісті көмірсуларға талдауды тағайындайды, қазіргі клиникаларда тағы бір диагностикалық зерттеу жүргізіледі – тыныс алу сутегі сынағы.
Егер ЛЖ диагнозы расталса, педиатр емдеуді тағайындайды және ата-аналарға баланың тамақтануын қалай ұйымдастыруға болатындығын түсіндіреді.
- Маңызды! Лактаза жеткіліксіздігі емшекпен емізуді тыюды қажет етпейді, жетіспейтін ферментті сырттан алуға болады.
Дәрігерге сеніңіз және оның барлық ұсыныстарын орындаңыз. ЛЖ емдеудегі дұрыс тәсіл – бұл емшек сүтін немесе қоспаны лактозасыз аналогтармен алмастыру емес, сүт қантының жақсы ыдырауы үшін сауатты көмек.
Баланың дұрыс режимі мен күтімі, жасына сәйкес тамақтануы жақсы иммунитетті қалыптастырады, ол лактаза жеткіліксіздігін тудыруы мүмкін көптеген аурулардан, соның ішінде ішек ауруларынан да сенімді қорғайды. Маман емес адамдарды тыңдамаңыз, өйткені кез-келген аурудың алғашқы белгілері бұлыңғыр болуы мүмкін, тек тәжірибелі педиатр оларды тани алады.
Доромарин сияқты пайдалы табиғи өнімдер баланың денсаулығын нығайтуға көмектесе алады.
Доромарин витаминдік кешені
Доромаринді жалпы денсаулықты жақсарту және қорғаныс күштерін нығайту үшін ұсынамыз. Табиғи витаминдік кешеннің басты артықшылығы – кең жас шеңбері, Доромаринді 3 айлық жастағы сәбилерге беруге рұқсат етіледі. Өнімнің құндылығын оның құрамындағы заттар қамтамасыз етеді:
- A, B, C, D, E, P, K дәрумендері витамин жетіспеушілігін болдырмайды, қан құрамы мен метаболизмді жақсартады, барлық биохимиялық процестердің катализаторлары болып табылады;
- микро-макроэлементтер мен минералдар - мырыш, ерекше теңіз кальцийі, магний, калий және кальций, натрий және фтор барлық мүшелер мен ұлпалардың дұрыс дамуына және өсуіне ықпал етеді;
- құнды Омега-3 күшті антиоксиданттық әсерге ие, онкологиядан қорғайды.
Доромариннің бірегейлігінің сыры - барлық пайдалы компоненттер табиғаттың өзі жасаған табиғи, үйлесімді қатынаста болуында. Өнімге арналған шикізат - қоңыр теңіз балдырлары, олардың құрамында 40-тан астам пайдалы компоненттер бар. Доромаринді қолдану ас қорыту жүйесін, жүрек пен қан тамырларын ынталандырады, баланы аллергиялық реакцияларға бейімділіктен босатады, жүйке жүйесін ынталандырады және иммундық жүйені керемет нығайтады. Дорамарин кешені туралы толығырақ мына жерден оқыңыз: https://www.doromarine.kz/o-produkte/chto-takoe-doromarin.html және дұрыс таңдау жасаңыз.
Нәрестелердегі лактаза жеткіліксіздігі шешілетін мәселе болып табылады. Ыңғайсыздықтың алғашқы белгілерінде тәжірибелі дәрігерге хабарласыңыз және оның ұсыныстарын дәлме-дәл орындаңыз. Есіңізде болсын, туа біткен ЛЖ өте сирек кездеседі, ал өтпелі және қайталама жеткіліксіздік кейде дәрі-дәрмектерді қолданбай-ақ сәтті түзетіледі. Балаларыңызға күтім жасаңыз, ал Доромарин сізге көмектеседі.