Бала ағзасы инфекцияларға төзімді емес, сондықтан балаларға жылына 3 рет суық тию қалыпты. Балабақшада немесе бастауыш сыныптарда балалардың барлығы бір-бірінен ауру жұқтырады. Егер нәрестеде бұл инфекцияның алғашқы жағдайы болса - маманға хабарласу қажет. Науқасты дұрыс емдеу мен барынша жайлылық қамтамасыз ету арқылы ауруды бір аптада жеңе аласыз.
Суық тию себептері
Жалпы суық тию - бұл балалар көбінесе күз және көктем мезгілдерінде, температураның төмендеген кездерінде ауыратын ауру болып табылады. Күз балалардың бір-бірімен жиі араласуымен де қауіпті, себебі оқу жылы да сол кезде басталады. Вирустық аурулар бірден басталады, жұтқыншақ, көмей, кеңірдек секілді жоғарғы тыныс алу жолдары зақымдалады.
Көбінесе бұл кезең қорғаныс (иммундық) механизмін қалыптастыру үшін қажет болғандықтан, 1-3 жастағы балаларда суық тию аурулары пайда болады. Иммундық жүйені қалыптастыру жеті жасқа дейін созылуы мүмкін, бірақ бұл балабақшаға бармайтын балаларға қатысты. Егер нәресте басқалармен байланыста болмаса, иммунитетті жаттықтыру жеткілікті мөлшерде жүзеге асырылмайды. Емшек еметін сәбилер аналық қарсы денелер жиынтығы арқылы берілетін қорғаныстың арқасында, респираторлық инфекцияларға жиі шалдықпайды. Егер емшек еметін сәбилер мен бір жастағы баланы салыстырсаңыз, бірінші жағдайда - ауруға шалдығу мүмкіндігі төмен болады.
Вирустық респираторлық инфекциясы тұмау сияқты ауа-тамшылы жолдар арқылы тасымалданады. Бірақ күнделікті байланыста да аурудың жұғуын жоққа шығаруға болмайды. Ондай байланыс кезінде вирус қарым-қатынас арқылы, жанасу арқылы, бір ойыншықпен ойнағаннан, балалар бақшасындағы ыдыстар арқылы жұғады. Бала гигиеналық ережелердің сақталмауынан да жұғады: жалпы асхана құралдары, телефон тұтқасы, сүлгі, ауладағы лас ойыншықтар.
Бала кем дегенде жарты жылда бір рет суық тиіп ауырады. Бірақ вирустардың баланың артынан қалмай қойғаны үшін алаңдамаңыз, бұл тек иммунитеттің төмендеуін білдіреді. Мұндай жағдайда маманға хабарласыңыз. Мектепке дейінгі жастағы балаларда суық тию қозғалыс жеткіліксіздігінен болады, бұл теледидар мен компьютерлік ойындарға тәуелді балаларға қатысты.
Сол себепті балаңыз қозғалмайтын, салмағы ауыр болып өседі, бұл шырышты қабықтың жиі ісіп кетуіне әкеледі, ал ол өз кезегінде асқазанның бұзылуын тудырады. Бала жаста суық тиюге әкеліп соқтыратын тағы бір фактор - теңдестірілген тамақтанудың болмауы, температураның ауытқуы және бөлменің желдетілмеуі, темекі шегу, күйзеліс жағдайлары.
Балаларға суық тию белгілері
Ауру 5 жылға дейін инкубациялық кезеңмен жүреді.
Алғашқы белгі — мұрынның бітеліп, ағуы. Қабыну әрекетінің белсенді кезінде, жұтқыншақта шырышты сұйықтық пайда болады, бұл тыныс алуды, әсіресе мұрынмен демалуды қиындатады. Әсіресе ауызбен тыныс алуды білмейтін емшектегі балаларға қиын болады. Бұған қоса, таңдаймен бірге тамақ қызарып кетеді. Мұрыннан су ағу бірнеше апта бойы жалғасуы мүмкін. Мынадай белгілер байқалады:
- Тамақ аймағының жыбырлауы мен түшкіру, ұйқы келе беру, әлсіздік, баланың жылай беруі.
- Дене қызуының көтерілуі. Дене қызуы бес күнге дейін көтеріледі. Қалыпты температурадан кейін бактериялық инфекциялардың қосылуына байланысты толқынды температура (кенет болатын өзгерістермен) 36,8-39,0 аралығында болатын сирек жағдайлар да кездеседі. Кейбір балалар 37,0-37,5 дейін дене қызуының көтерілгенін қабынуға қарсы препараттарды қолданып оңай жеңе алады.
- Үнемі сақталатын белгі - бұл кеңірдектің немесе кеңірдекті бронхиттің басталу көрінісінің басы. Басында балалар құрғақ жөтелмен жөтелді, бір аптадан кейін жөтел ылғалды түріне айналады. Кейбір жағдайларда емдеу дұрыс жасалмаса, бұл бронхит демікпе ауруына дейін әкелуі мүмкін.
- Ларингит - бұл құрғақ, қатты жөтел кезінде және дауыстың қырылдау кезінде басталатын қарапайым белгі.
Суық тиюдің бастапқы сатысын ата-аналар тұмаумен шатастырады. Тұмау - бұл дене қызуының жоғарылап, жөтел мен дененің ауырлығы арқылы білінетін вирустық ауру. Егер суық тиюмен салыстыратын болса, жылдам басталады және науқас өзін нашарлау сезінетін болады. Суық тиген балалар тәбеттерін жоғалтпайды, басқа балалармен ойнай алады. Тұмау кезінде ағза вирустық токсиндермен уланғандықтан, төсекте жату қажет болады.
Балалардың суық тиюін диагностикалау
Бала кез-келген жерде: үйде, балабақшада, мектепте, аулада серуендеп жүргенде суық тигізіп ала алады. Дәрігердің қабылдауы кезінде микроағзалар мынадай таралу әдістері арқылы анықталады:
- Тікелей байланыс арқылы: сүйісу, жанасу, құшақтау және жай ғана қол ұстасу. Вирустың ағзаға енген кезінде, үлкен микробтық шоғыр мұрынның, ауыздың, көздің және терінің шырышты қабатына өтеді.
- Жанама байланыс кезінде инфекция жұқтырған адам пайдаланатын және микробтар орналасқан ойыншықтар, есік тұтқалары немесе шүберектер арқылы жұғады. Асқазанның бұзылуына әкелетін кейбір микроағзалар бірнеше сағат бойы тұрады.
- Ауырып жатқан адам жөтеліп не түшкіріп жүрген кезде, микробтардың басым бөлігі ауада қалады. Шырыштың бөліктері баланың тыныс алу органдарына және ауыз қуысына дейін жетеді.
Егер бір жасқа толғанға дейінгі бала қатты жылап айғайласа, су болып терлеп және үстіне бөртпелер шығып, қол тигізгенде ол түсін өзгертетін болса, дәрігерге хабарласыңыз.
Балаларды суық тигеннен емдеу
Мектепке дейінгі жастағы баланы маман тағайындамаған дәрі-дәрмектермен емдеуге болмайды. Созылмалы аурулар кезінде дәрігерден кеңес алу қажет. Дәрінің қолданылу бойынша нұсқаулығын мұқият оқып шығыңыз. Мөлшері шамадан тыс артып кетпеуі үшін жас ерекшелігіне қарай рұқсат етілетін дәріні қабылдау керек.
Жиі жөтелу кезінде баланың кеудесі артық қақырықтан арылады. Көптеген суық тиюге қарсы дәрілерде осындай белгілерді жеңілдететін құрамдас бөліктер бар. Мұндайларға жөтелге қарсы шәрбат немесе жөтелге қарсы қайнатпалар жатады.
Ісінуге қарсы және гистаминге қарсы дәрі-дәрмектерді қабылдау (мұрын қуыстарын тазарту) жөтелді емдемейді. Ішке қабылдаған кезде бұл дәрі-дәрмектер зиянды болып табылады. Бұл жүрек соғысының жиілеуі немесе ұйқысыздық түрінде байқалады. Суық тиген балаға гистаминге қарсы дәрілер көмектеспейді.
Бірнеше күн мен түні бойы қолданылатындықтан, мұрын тамшыларының немесе спрейлердің қабылдануы аз уақытқа ғана жағымды әсер береді. Мұндай дәрі-дәрмектер балалар ағзасын ауырлатып, жағдайды нашарлатады. Мұндай емдеу түрін 8 жасқа толмаған балалардың пайдаланылуына кеңес берілмейді.
Бактериялық ластану қаупінің жоғарылауына байланысты суық тию кезінде ауаны ылғалдаудың қажеті жоқ. Бірақ нәресте жататын бөлме жүйелі түрде желдетіліп тұруы тиіс.
Антибиотиктерді суық тию кезінде жақсы көмекші деп айтуға болмайды. Олар бактериялар тудыратын аса ауыр аурулар кезінде қолданылады. Бұған құлақ инфекциялары немесе пневмония кіреді.
Егер науқас баланың денсаулығы жақсы болса, суық тию қалыпты жұмыстардың жалғасуына кедергі болмайды. Жоғары температура немесе асқынулар кезінде ғана бала үйде қалуы керек. Егер сіз суық тиюді белсенді түрде емдеп жатсаңыз, баланың денсаулығы жақсы болған жағдайда оқу орнына баруға тыйым салынбайды. Сондай-ақ, қозғалмалы ойындар ойнауға болады.
Көптеген балалар ауруларының алдын алуда дәрі ішіледі. Балаларға арналған осындай өнімдердің бірі Доромарин болып табылады, ол дәрумендердің қорын ағзадағы жетіспеушілігімен толықтыру үшін қолданылады. DoroMarin иммунитетті арттырып, өмір сүру әрекетін қалыпқа келтіру үшін керек. Дәрумендік кешен көптеген әрекеттерді жақсартуға мүмкіндік береді: олар ақыл-естің дұрыс дамуы, физикалық және т.б., өйткені кейбір дербес микроэлементтерді қабылдау мүмкін емес. Тәуліктік мөлшер тамақтану кезінде алынуы керек.
Домармарин балалар ағзасындағы дәрумендердің жетіспеушілігін өтейді. Бұл дәрумендік кешеннің құрамында тек табиғи құрамдас бөліктер: трепанг сығындысы, теңіз кальциі, қиыр шығыс ангустат ламинариясы бар. Бұл емдеудің басқа әдісімен бірге жүргізілуі мүмкін өте қауіпсіз әдіс.
Балалардағы суық тиюді профилактикалау
Суық тиюдің алдын алу үшін, мынадай кеңестерді ұстану қажет:
- Жұқпалы аурулар кезінде науқастармен байланыс шектелуі керек. Бұл үшін қоғамдық көлікте жиі жүру ұсынылмайды.
- Гигиена сақтау, әсіресе сабынмен қолды жуу.
- Күзде және көктемде мұрынды физикалық ерітіндімен жуыңыз.
- Иммунитет ынталандырғыштар қабылдау, балабақшадағы балалармен қарым-қатынаста аурулардың қаупін төмендетеді. Мұндай дәрілерге Деринат, ИРС 19 және т.б. жатады.
- Алдын алу шарасы ретінде, иммунитетті қалыпты жағдайға келтіру үшін сіз табиғи және таблетка түріндегі балаларға арналған: Компливит, Доромарин, Витамишка және т.б. дәрумендерін беріңіз.
- Баланы шынықтыру қажет.
Доромаринді курспен қабылдауға кеңес беріледі. Ағзадағы дәрумендер деңгейін толтыру мен қалпына келтіру үшін өнімді үш аптадай қабылдау керек. Алайда емдеуді бастамас бұрын, маманнан тегін кеңес алу үшін өтінім қалдырыңыз.
Ата-аналарға кеңес
Балаға жиі суық тимеуі немесе ол жеңіл түрде өтуі үшін баланың толық егілгеніне көз жеткізу керек. Екпені алдын алу әдісі деп есептелмесе де, бұл көптеген асқынулардың – бактриялық немесе өкпе инфекцияларының алдын алады.
Бала дұрыс тамақтану керек: бірінші тамақ міндетті түрде, жеміс-жидек пен көкөністерді және ботқаны жылдың кез келген маусымында беріңіз. Бұл ағзада дәрумендер мөлшерін ұстап тұруды қамтамасыз етеді.
Ата-аналар балаға суық тигеннен шамадан тыс уайымдаудың қажеті жоқ екенін түсінулері керек, бірақ қарап отыра беруге де болмайды. Қарапайым профилактикалық әдістерді және маманға уақытында емделуін ескере отырып, балаңызды суықтан және асқынулардан қорғауға болады.
Балаңызды вирустан қорғау үшін DoroMarin бірегей дәрумендік кешенін қабылдау ұсынылады, ол суықтың алдын-алуды ғана емес, сонымен қатар емделуге де көмектеседі.
Балаға суық тию – Дәрігер Комаровскийдің мектебі